Gia đình ông Đặng Đình Khuê ở thôn 2 Thuốc Thượng, xã Tân Thành trồng cam tính được gần 20 năm, ông Khuê chia sẻ: Trước đây gia đình chỉ tập trung trồng và chăm sóc cam theo phương pháp truyền thống, hiệu quả kinh tế mang lại cho gia đình cũng không cao, do một số năm với quy luật “được mùa thì mất giá, được giá lại mất mùa”. Trong mấy năm gần đây, nhận thấy nhu cầu thị trường tiêu dùng ngày càng chú trọng đến những mặt hàng nông sản an toàn. Năm 2017, gia đình ông đã quyết tâm thay đổi phương thức từ sản xuất truyền thống chuyển sang hướng sản xuất cam hữu cơ. Qua 5 năm chuyển đổi, vườn cam hữu cơ hơn 2 ha của gia đình ông Khuê luôn sinh trưởng khỏe, tán lá xanh tốt, sản lượng quả hàng năm cho thu hoạch đều, thị trường tiêu thụ ổn định với giá bán cao hơn gấp 2,5-3 lần so với quả cam sản xuất theo cách truyền thống do nhu cầu tiêu thụ của khách hàng ngày càng tăng cao. Ông Khuê cho biết, trồng cam theo tiêu chuẩn hữu cơ cần phải có thời gian chuyển đổi và thực hiện nghiêm ngặt vấn đề quản lý vật tư đầu vào cho sản xuất nhưng đổi lại sức khỏe của những người làm vườn như ông và khách hàng tiêu thụ sản phẩm luôn được an toàn, khỏe mạnh đó là điều đáng quý nhất. Hiện nay, sản phẩm cam hữu cơ của gia đình ông đã có mặt tại nhiều tỉnh, thành từ Hà Nội vào đến TP Hồ Chí Minh.

Vườn bưởi hữu cơ của chị Nguyễn Thị Huyền, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Rau quả hữu cơ Quang Mừng, xã Bình Xa có diện tích rộng gần 10 ha với trên 1.000 gốc bưởi các loại, gồm: Bưởi Diễn, Da xanh và bưởi đường, mỗi năm vườn bưởi cho thu hoạch trên 20 nghìn quả các loại. Sản phẩm bưởi hữu cơ khi cho thu hoạch có thể mã vỏ quả không được sáng bóng so với sản xuất thông thường, nhưng đổi lại có chất lượng quả rất tốt, quả to đều, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm nên được thương lái thu mua ngay tại vườn với giá trung bình từ 15-40 nghìn đồng/quả. Để sản xuất bưởi hữu cơ trên toàn bộ diện tích trồng bưởi, chị ủ phân chuồng bón vào xung quanh gốc cây bưởi, tạo cho nền đất tơi xốp, giàu chất dinh dưỡng và sử dụng thuốc thảo mộc tự chế từ gừng, tỏi, ớt để phòng, trừ sâu, bệnh. Nhờ đó, cây bưởi cho quả đạt chất lượng, mang một hương vị riêng, tự nhiên vốn có, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Sản phẩm bưởi hữu cơ của HTX được nhiều khách hàng ở thị trường khó tính, có yêu cầu rất cao như trong chuỗi siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch ở trong và ngoài tỉnh ưa chuộng sử dụng. Thời gian tới, HTX đang tích cực đưa sản phẩm bưởi hữu cơ của HTX sang thị trường Nhật Bản.

Cán bộ KN hướng dẫn phòng trừ sâu bệnh trên cây trè tại xã Tân Thành

Ngoài mô hình trồng cam hữu cơ của Tổ hợp tác cam sành hữu cơ xã Tân Thành, bưởi hữu cơ HTX Rau quả hữu cơ Quang Mừng, huyện Hàm Yên còn duy trì hiệu quả HTX Chè xanh Làng Bát; cam VietGAP của Tổ hợp tác sản xuất Cam VietGAP xã Yên Lâm, Yên Thịnh (thị trấn Tân Yên), HTX Nông nghiệp sạch Minh Khương; táo VietGAP của HTX Táo Động Tiên, xã Yên Phú. Qua đó, giúp huyện nâng cao diện tích nông nghiệp sạch, trong đó có hơn 870 ha cam được chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP, 24,4 ha cam được chứng nhận tiêu chuẩn hữu cơ PGS Việt Nam; 15,5 ha bưởi VietGAP, 10 ha bưởi hữu cơ; 29 ha chè VietGAP; gần 9,2 ha táo VietGAP. Nhiều mô hình nông nghiệp hữu cơ, VietGAP đã phát huy hiệu quả về giá trị kinh tế, xây dựng thương hiệu, nâng cao thu nhập cho người nông dân.

Qua quá trình triển khai thực hiện cho thấy với các loại cây quả được sản xuất theo hướng hữu cơ là quá trình chuyển đổi dài, thường từ 3 đến 5 năm mới cho thu hoạch, nhưng hiệu quả kinh tế cao gấp 2-3 lần so với sản phẩm nông nghiệp thông thường, đồng thời có chất lượng sản phẩm tốt và ngon; thời gian lưu quả trên cây và thời gian bảo quản dài hơn. Bên cạnh đó, sản xuất hữu cơ còn giúp cải tạo đất, tận dụng được nguồn phụ phẩm thừa từ nông nghiệp làm phân hữu cơ cung cấp cho cây trồng, góp phần bảo vệ môi trường. Tuy sản phẩm từ sản xuất hữu cơ có thể mẫu mã không bằng sản xuất theo hướng vô cơ, nhưng lại an toàn cho người dùng, nhờ đó người tiêu dùng chấp nhận mua sản phẩm với giá cao hơn.

 Với những kết quả khả quan đạt được, huyện Hàm Yên phấn đấu đến năm 2025, mở rộng diện tích sản xuất VietGAP, hữu cơ … đối với 1.950 ha cây cam, 150 ha chè,  60 ha bưởi, 20 ha lúa, 40 ha rau... Song song với việc tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi, huyện Hàm Yên xây dựng lộ trình sản xuất nông nghiệp hữu cơ đảm bảo phù hợp điều kiện sản xuất của từng địa phương, phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của huyện. 

Đồng chí Đỗ Văn Hòa, Phó Chủ tịch UBND huyện Hàm Yên cho biết, để hoàn thành mục tiêu, thời gian tới, huyện có những chính sách hỗ trợ các hợp tác xã, tổ hợp tác thực hiện sản xuất hàng hóa, các dự án liên kết theo chuỗi bền vững; hỗ trợ cải tạo đất, thuê quyền sử dụng đất để tích tụ đất đai, cải cách thủ tục hành chính, tạo hành lang pháp lý và nhiều cơ chế thông thoáng để mời gọi và thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp xanh, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao, nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh sản phẩm. Ngoài ra, huyện lựa chọn thêm một số loại cây trồng, vật nuôi có tiềm năng tuyên truyền, vận động nhân dân sản xuất theo hướng nông nghiệp sạch như táo, chanh, thanh long, vịt bầu...